Değerli Okurlarım,Bu yazımda çalışanların tazminat ödemek durumunda kalacakları konuyu değinmek istiyorum.
Yazımın Başlığı ile Tazminatın ne alakası olur diyebilirsiniz.
Çalışma hayatında , İşverenin çalışana ödeyeceği tazminat dışında , Çalışanın da yasa gereği işine ve işverene karşı sorumluluğu vardır. Hiçbir çalışan Kafası bozularak istifa edemez , işi bırakıp terk edemez.
İstifa, çalışma hayatında sıkça karşımıza çıkan bir durum ama işçilerin istifa ederken bazı kurallara uymamaları daha sonra başlarına bela açabiliyor. Bu sebeple de yükümlülüklerini bilmelerinde fayda var.
Bir kişi bir işverene bağlı olarak çalışmaya başladığında iki taraf da karşılıklı olarak bazı yükümlülükler altına girer. Nasıl ki işverenin işçisine ücretini ödemek, SGK’ya primini yatırmak, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak gibi yükümlülükleri varsa işçinin de işverene karşı iş görme ve sadakat gibi yükümlülükleri mevcut.
Dolayısıyla hem işveren hiçbir sebep yokken işçisini derhal işten çıkartamaz hem işçi geçerli bir sebep yokken işi bırakıp gidemez. Nitekim işveren işçisinin çalışmasına devam edeceği düşüncesiyle plan ve programını yapmakta.
Kural olarak, belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce işçinin durumu işverene bildirilmesi gerekiyor. Yani işçi işten ayrılmak isterse belli bir süre öncesinden durumu işverene yazıyla bildirmeli.
Tabi ki sağlık nedenleri, işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı hareketleri ve zorlayıcı nedenler bunun dışında. Eğer ki işçi işverenin ahlak kurallarına aykırı hareketi, ücretini ödememesi, sağlık koşulları gibi durumlar varsa işçinin işverene belli süre öncesinden haber vermesine gerek yok.
Böyle durumlarda işçi, durumu yazıyla işverene bildirip derhal işi bırakabilir.
Peki işten ayrılacak olan işçi durumu işverene kaç gün önceden bildirmeli? Bu süre işçinin işyerinde çalıştığı süreye göre değişiyor.
Buna göre;
- İşi 6 aydan az sürmüş olan işçi için, bildirim işten ayrılmadan 2 hafta önce,
- İşi 6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirim işten ayrılmadan 4 hafta önce,
- İşi 1,5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirim işten ayrılmadan 6 hafta önce,
- İşi 3 yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim işten ayrılmadan 8 hafta önce yapılması gerekiyor.
İşçi bildirim sürelerine uymadan işi bırakırsa işverene bildirim süresine ilişkin ücret tutarında ihbar tazminatı ödemek zorunda.
Örneğin işyerinde iki buçuk yıl süreyle çalışan bir işçi haber vermeden işi bırakırsa 6 haftalık ücreti tutarında işverene ihbar tazminatı ödemekle yükümlü. Bu sebeple işi bırakırken bildirim sürelerine mutlaka dikkat edilmesi gerekir.
İŞVERENİ İBRA ETMEK
SORU : Fuat Hocam,Çalıştığım işyerine girerken benden tüm haklarımı aldığıma dair imzalı bir belge almışlar idi şimdi ise bu işyeri ile maddi ve manevi ilişkilerimi sonlandırmak istiyorum.İmzaladığım bu belge başıma iş açar mı ?
YANIT : Değerli okurum ,Çalışanın işe girerken,işveren lehine peşinen imzaladığı İbranameler geçersizdir. İbranamenin hukuken geçerli olması için;
1-İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması,
2-İbra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması,
3-İbra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi,
4-Ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması şarttır.
Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüz sayılıyor.
Hakkın gerçek tutarda ödendiğini ihtiva etmeyen ibra sözleşmeleri veya ibra beyanını içinde bulunduran diğer ödeme belgeleri, içerdikleri miktarla sınırlı olarak makbuz hükmünde sayılabiliyor.
Ancak bu durumda bile ödemelerin banka aracılığıyla yapılmış olması zorunlu bulunuyor.
Haftaya görüşmek üzere , sosyal güvenlikle kalın.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.