Emekli bürokrat Haldun Haşmet Aysan, Baş Başa programında gazeteci Emin Aydın’a konuştu. Türkiye'nin küresel konumundan, Aydın’daki uzun süren yargılamalara, iddialardan yargı sisteminin işleyişine kadar pek çok çarpıcı değerlendirmede bulundu.

“TÜRKİYE OYUN DIŞINDA KALDI”

Programın açılışında dünyadaki genel gidişata değinen Aysan, Türkiye’nin bölgesel bir güç olarak küresel gelişmelerin dışında tutulmasından yakındı:

“Bu kadar güçlü bir ülkenin oyun kurucu olması gerekirken, kendimizi dışlanmış hissediyoruz. Türkiye sanki ıskartaya çıkarılmış gibi.”

Dünya ekonomisindeki resesyonun işaretlerini üç ay önce verdiğini hatırlatan Aysan, “Şirketler, kurumlar, devletler açık pozisyonda kalmamak için üretimde daralmaya gidiyor. Bu da işsizlik ve yoksulluğu artırıyor” dedi.

“YAPAY ZEKALI DURUŞMALAR DAHA ADİL OLABİLİR”

Yapay zekânın geldiği noktayı yargı sistemiyle ilişkilendiren Aysan, dikkat çekici bir öneride bulundu:

“Hakimin olmadığı duruşmalar gelecektir. Çünkü yapay zekâ ideolojik ya da kişisel kanaatlerle değil, sadece mevzuatla karar verir. Belki daha objektif olur.”

AYDIN’DAKİ DAVALAR: SÜREÇ UZUYOR, ZAMAN AŞIMI YAKLAŞIYOR

Aysan, Aydın Büyükşehir Belediyesi ve bağlı kurumlara ilişkin ihalelerde usulsüzlük iddialarını içeren davaların seyrini detaylı şekilde aktardı.

33 sanıklı dosyada sanık ifadeleri, bilirkişi raporları, savcılık mütalaaları tamamlanmış olmasına rağmen kararın sürekli ertelenmesinin altını çizdi:

“Bugünkü duruşma tutanağı 21 sayfa ama önceki duruşmaların aynısı. Gereksizce uzuyor. Mahkeme hâlâ karar vermedi. Yeni tarih 1 Temmuz, ama adli tatil derken bu iş Eylül, belki 2026’ya sarkar.”

“SAVCI SUÇ TİPİNİ DEĞİŞTİRDİ: CEZADAN DÜŞÜŞ VAR”

İddianamede Özlem Çerçioğlu için talep edilen “ihaleye fesat” suçlamasının son duruşmalarda “görevi kötüye kullanma”ya çevrildiğini belirten Aysan, bunun ciddi sonuçları olacağını vurguladı:

“İhaleye fesatta ceza 3–7 yıl arası, paraya çevrilmez, hükmün açıklanmasının geri bırakılması uygulanmaz. Ama görevi kötüye kullanmada ceza 6 ay – 2 yıl, hüküm ertelenebilir ya da para cezasına çevrilebilir.”

Savcının bu değişikliği yalnızca Çerçioğlu için yapması dikkat çekici bulundu. Aysan şöyle dedi:

“33 kişiden sadece biri için ceza tipi değişti. Bunun gerekçesi ihale sürecinde doğrudan imzasının olmaması. Ama telefon kayıtlarında başka bir numarayla 77 kez görüştüğü ortaya çıktı.”

“ZAMAN AŞIMI VE MAKUL SÜRE SORUNLARI İÇ İÇE”

İşlenen suçların 2013-2015 arası gerçekleştiğini vurgulayan Aysan, görevi kötüye kullanma suçunun zaman aşımı süresinin 12 yıl olduğunu hatırlattı:

“2025’e geldik. Eğer bu duruşmalardan sonuç alınmazsa, zaman aşımı başlayacak. Yani yargılamanın uzaması sadece adaleti değil, yargının işlevini de ortadan kaldırıyor.”

Anayasa’nın 36. ve 148. maddelerini hatırlatan Aysan, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini söyledi:

“Yargı süreci 5 yılı geçtiyse bireysel başvuru hakkı doğar. 7 yıl 5 ay süren bir yargılama Anayasa Mahkemesi tarafından ihlal olarak kabul edildi. Biz 7 yılı çoktan geçtik.”

“DAVADA MÜDAHİL KURUMLAR YOK, AVUKATLAR MAZERETLİ”

Aysan, davada katılan sıfatına haiz kurumların – Efeler, ASKİ ve Büyükşehir Belediyesi – yetersiz temsil edilmesini ve avukatlarının mazeret bildirmesini eleştirdi:

“Kurum zarar görmüşse niye katılmıyor? Niye kimse bu davada aktif savunma yapmıyor? Büyükşehir’in 30 avukatı var, biri bile niye gelmiyor?”

“İHALE KURMAK, SAVCI BAĞLAMAK... HALKIN AĞZINDA ARTIK BU VAR”

Programın son bölümünde kamuoyundaki algılara ve konuşulan ifadelere dikkat çekildi. Aysan’ın aktardığı iddialara göre Çerçioğlu çevresinde “ihale kurmak”, “hakim bağlamak” gibi ifadelerin normalleştiği belirtiliyor.

Gazeteci Emin Aydın’ın eklediği bir başka detay da dikkat çekiciydi:

“Bir otel müdürü, İçişleri Bakanlığı başmüfettişine kadın gönderildiğini söyledi. Ahlaki olarak değil, hukuki olarak da korkunç şeyler bunlar.”

“YARGI ÇALIŞMALI, KAMU VİCDANI RAHATLAMALI”

Son olarak Aysan, davaların sonuçlandırılması gerektiğini belirtti:

“Benim meselem ceza verilip verilmemesi değil. Karar verilsin. Beraat edecekse beraat etsin, ceza verilecekse verilsin. Ama 7 yıl 5 ay olur mu? Bu ülkede adalet varsa, makul sürede işlemeli.”

“AYNI SOKAK KAÇ KEZ ASFALTLANIR?”

Aysan, yargının uzamasıyla kamu kaynaklarının da heba edildiğini söyledi. Aynı sokaklara defalarca asfalt döküldüğünü belirtti:

“Kemer Bulvarı 3 kez ihale edilmiş, hâlâ yeniden asfalt dökülecekmiş. Oysa daha hiç asfalt yüzü görmemiş başka caddeler var.” (ERDAL AYDIN)